Czasem zdarza się, iż osoby pożyczające od nas pieniądze po prostu nie chcą zapłacić swojego zadłużenia oraz wszelkie nasze działania związane z odzyskaniem należności nie dają pożądanych efektów. Jest jednakże efektywna metoda na odzyskanie płynności finansowej oraz naprawę naszej sytuacji finansowej. Jest nim sprzedaż długu.

Umowa to podstawa

Do zmiany wierzyciela nie wystarczy jego jednostronne oświadczenie o przelewie wierzytelności na osobę trzecią (nabywcę). Skutek tenże nastąpi wówczas z chwilą wyrażenia przez kolejną osobę/podmiot zgody na zakupienie wierzytelności, więc przeważnie w czasie zawarcia odpowiedniej umowy. Wśród umów zobowiązujących do przeniesienia wierzytelności wymienić można przede wszystkim sprzedaż, darowiznę albo zamianę. Sprzedaż (cesja) wierzytelności może wystąpić w każdej formie. Wprawdzie art. 511 K.c. wymaga tu zachowania formy pisemnej w wypadku, kiedy także wierzytelność stwierdzona jest pismem, to jednakże jej niedochowanie nie skutkuje nieważnością cesji. Co najwyżej pojawią się wtedy ograniczenia dowodowe. Czyli w możliwym sporze sąd nie dopuści dowodu ze świadków ani także dowodu z przesłuchania stron na fakt wykonania konkretnej czynności (w tym wypadku przelewu wierzytelności).

Sprawdź, czy możesz sprzedać

Chcąc sprzedać wierzytelność należy się przede wszystkim upewnić, czy możemy to zrobić. Nie wszelkie bowiem wierzytelności nadają się do sprzedaży. Na przeszkodzie stanąć może duży przepis prawny, właściwe zastrzeżenie w umowie z dłużnikiem lub właściwość zobowiązania. Wśród tychże pierwszych przeszkód wskazać można na zakaz zbywania prawa wykupu, pierwokupu, dożywocia, lub także prawa do wynagrodzenia za pracę. Z kolei właściwość zobowiązania nie pozwoli na przelew m.in. prawa do renty, prawa do alimentacji, roszczeń o ochronę dóbr osobistych, i również wierzytelności dzierżawcy względem wydzierżawiającego. Ani właściwość zobowiązania, ani żaden przepis nie zabrania jednak sprzedania wierzytelności przypadającej wydzierżawiającemu w stosunku do dzierżawcy z tytułu np. zaległego czynszu. Nie znaczy to także, iż wierzytelności takie jednak mogą być zbywane. Niejednokrotnie bariery przed cesją ustanawiane są w samych umowach, aneksach do nich, załącznikach, lub także uznawanych przez inną stronę fakturach. W wypadku kiedy wierzytelność jest stwierdzona pismem (np. pisemną umową pożyczki), zastrzeżenie dotyczące zgody dłużnika jest skuteczne względem nabywcy, kiedy pismo zawiera informację o tym zastrzeżeniu. W innym razie dłużnik nie będzie mógł kwestionować przelewu, chyba iż nabywca wierzytelności wiedział o takim zastrzeżeniu. Poza wyżej wymienionymi wyjątkami wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść swoją wierzytelność na osobę trzecią (art. 509 § 1 K.c.). Wraz z nią przechodzą na nabywcę wszystkie połączone z nią prawa, w szczególności roszczenie o należne odsetki. Dotyczy to także zabezpieczeń wierzytelności, jak np. poręczenie, zastaw.

Przedawnione taniej

Przedmiotem zakupu mogą być także przedawnione wierzytelności. Wynika to stąd, iż roszczenia przedawnione istnieją nadal (nie wygasają) oraz jeśli dłużnik nie zgłosi zarzutu przedawnienia, mogą być dochodzone w postępowaniu sądowym oraz wykonawczym. Niemniej jednak fakt tenże będzie miał wielki wpływ na cenę takiej wierzytelności. Nie należy się bowiem spodziewać więcej niż paru procent jej oficjalnej wartości. Okoliczności związanych z przedawnieniem roszczeń nie należałoby przy tym ukrywać przed nabywcą. Zbywca wierzytelności odpowiada bowiem względem nabywcy za to, iż taka wierzytelność istnieje oraz jemu przypada, i również za jej wady.

Ryzyko niewypłacalności dłużnika

Zbywca wierzytelności nie odpowiada jednak za to, iż dłużnik okazał się niewypłacalny, chyba iż taką odpowiedzialność na siebie przyjął, np. zastrzegając to w umowie sprzedaży wierzytelności. Niepozornie wyglądający zapis może zatem spowodować, iż cała satysfakcja z atrakcyjnej sprzedaży minie wraz z wystosowaniem przez nabywcę wezwania do zapłaty po tym, jak egzekucja z majątku dłużnika okazała się nieskuteczna.