Zobowiązania finansowe, potocznie zwane długami, ma coraz większy odsetek Polaków, jednak nie wszyscy z nich wiedzą, że długi mogą ulec przedawnieniu. Co to oznacza i jakie to ma przełożenie na praktykę?

Przedawnienie długu

Według Kodeksu Cywilnego taka sytuacja może mieć miejsce, jednak nie jest ona aż tak jednoznaczna, jak by to się wydawało na pierwszy rzut oka. Kiedy dług ulega przedawnieniu, to oznacza, że minął termin przedawnienia długu, jednakże nie znaczy to, że zobowiązanie zostało anulowane z urzędu. W efekcie osoba zadłużona nie posiada obowiązku spłacenia zaciągniętego zobowiązania. Jedynym wyjątkiem jest sytuacja, w której osoba zainteresowana osobiście zrzeka się możliwości skorzystania z prawa do uchylenia spłaty.

Kiedy dług się przedawnia?

W zależności od zobowiązań, którymi jesteśmy obarczeni, różni się czas przedawnienia długu. Najkrótszy, bo zaledwie rok, mają wystawione mandaty, a także wszelkie roszczenia wystawione z tytułu umowy przewozu. Nie oznacza to jednak, że powinniśmy bagatelizować wystawiane mandaty. Sprawa nieuregulowana może zostać skierowana do sądu, co spowoduje oczywiście dodatkowe opłaty. Warto także mieć na uwadze, że procesy mogą się również ciągnąć przez bardzo długi okres czasu.

Według Kodeksu Cywilnego przedawnieniu podlegają zobowiązania po upływie:

• Sześciu lat dla wszelkich roszczeń majątkowych lub rozszczeń stwierdzonych prawomocnym wyrokiem sądu
• Trzech lat roszczeń z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej oraz oświadczeń okresowych

W innych kategoriach finansowych ten rozrzut również jest ogromny, wszystko zależy od sytuacji i rodzaju zobowiązania, które podjęliśmy. Dlatego nie jest możliwym udzielić jednoznacznej odpowiedzi, po jakim czasie dług ulegnie przedawnieniu, wszystko to powinno być rozpatrywane indywidualnie dla każdej sytuacji z osobna.

Poniżej przedstawiamy zebrane wiadomości oraz czas, po jakim zobowiązanie ulega przedawnieniu, o ile wcześniej wierzyciel nie upomniał się o swoją własność, sprowadzając na przykład sprawę na tor sądowy.

• Rok czasu – po takim czasie ulegają przedawnieniu wystawione mandaty.
• Rok czasu – podobnie jak w sytuacji powyżej w przypadku przedwstępnej umowy sprzedażowej a także z tytułu umowy przewozu
• Dwa lata – wszelkie roszczenia przedsiębiorcy z tytułu nieopłaconej przez klienta faktury
• Dwa lata – wszelkie zgłaszane roszczenia z tytułu umowy sprzedaży
• Dwa lata – wszelkie roszczenia dostawcy z tytułu dokonanej dostawy
• Dwa lata od daty oddania dzieła – roszczenia z tytułu umowy o dzieło. Tu warto zwrócić uwagę, gdyż czas jest liczony właśnie od momentu przekazania. Podobnie jest w przypadku debetu na koncie: czas na przedawnienie to dwa lata, jednakże liczone od dnia, w której należało spłacić debet. Wszelkie informacje są pobierane z wyciągu bankowego.
• Dwa lata – usługi telekomunikacjne
• Trzy lata – wszelkie należności z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej
• Trzy lata – należności z tytułu kary umownej przewidzianej w umowie między kontrahentami
• Trzy lata – niezapłacona lub niezwrócona kaucja oraz zaliczka/przedpłata
• Trzy lata, jednakże liczone od dnia, w którym pracodawca powinien wypłacić wynagrodzenie mają miejsce w momencie roszczeń z tytułu umowy o pracę
• Trzy lata – roszczenia z tytułu umowy ubezpieczeniowej
• Trzy lata – zobowiązania z tytułu umowy kredytu czy pożyczki, jednakże liczone od dnia, w którym zawarto umowę między stronami, to jest kiedy powstał obowiązek spłaty kredytu lub pożyczki
• Trzy lata – zadłużenie z tytułu opłacanego czynszu
• Trzy lata – zadłużenia na karcie kredytowej

Zobowiązania podatkowe są nieco bardziej skomplikowanym przykładem, gdyż tutaj okres przedawnienia może wynieść zarówno trzy jak i pięć lat, jednak w każdym wypadku jest ten czas naliczany od końca roku kalendarzowego, w którym owo zobowiązanie powstało.

Długi spadkowe

Inaczej ma się ze sprawami, w których dziedziczy się niechciany balast finansowy. Wówczas przedawnienie długu następuje po sześciu latach pod warunkiem, że wierzyciel nie występuje w celu otrzymania należności ani nie podejmuje żadnych kroków w celu otrzymania zwrotu jego należności. Dlatego tak ważne jest, aby się dogadać z wierzycielami/instytucjami, w których powstały owe zadłużenia. W przypadku, kiedy podejmą one stosowne kroki prawne, aby odzyskać swoją własność, czas przedawnienia powinien liczyć się od chwili podjęcia czynności prawnych.