Zanim chociażby pomyślimy o kredycie, na przykład na mieszkanie, musimy upewnić się, że bank nam go udzieli. Oczywiście możemy dowiedzieć się tego w samej placówce, jednak warto być dobrze przygotowanym na pierwszą rozmowę z kredytodawcą. Jak zatem obliczyć naszą zdolność kredytową?
Czym jest zdolność kredytowa?
Udzielając nam kredytu bank musi założyć, iż będziemy w stanie spłacić swoje zobowiązanie razem z odsetkami w określonym czasie. Dlatego po złożeniu przez nas wniosku sprawdza naszą zdolność finansową na podstawie przedstawionych dokumentów, a także informacji znalezionych w bazach tworzonych przez różne instytucje pożyczkowe. Najpopularniejszymi z nich są oczywiście Biuro Informacji Kredytowej (BIK) oraz Krajowy Rejestr Długów (KRD). Jeśli zalegamy ze spłatą zobowiązań, automatycznie znajdujemy się w BIK, przez co nasza szansa na otrzymanie kredytu jest bardzo niewielka. Owszem, niektóre placówki dopuszczają małe zaległości na karcie kredytowej (do 500 złotych), jednak to raczej rzadkość. Zanim zatem zaczniemy starać się o kredyt, warto sprawdzić, czy nasza historia kredytowa jest czysta.
Zdolność kredytowa dla kredytu gotówkowego
Wiele osób nadal nie zdaje sobie sprawy z różnic między kredytem gotówkowym a hipotecznym. Również zdolność kredytową oblicza się dla nich w inny sposób. Kredyt gotówkowy nie wymaga od nas żadnego zastawu (na przykład nieruchomości) – wystarczy sama zdolność kredytowa. W ten sposób możemy pożyczyć od banku maksymalnie do 200 tysięcy złotych, choć większość placówek udziela mniejszych kredytów, do 150 tysięcy złotych. By obliczyć zdolność kredytową dla kredytu gotówkowego, warto skorzystać z dostępnych w Internecie kalkulatorów. Potrzebujemy do tego informacji o:
- Miesięcznych dochodach netto rodziny
- Liczbie osób w gospodarstwie domowym
- Miesięcznych wydatkach
- Suma rat kredytowych płaconych w miesiącu (jeśli spłacamy jeszcze inny kredyt)
- Suma innych miesięcznych zobowiązań (na przykład alimentów)
- Oprocentowanie (zależne od banku)
- Czas spłaty kredytu
Zdolność kredytowa dla kredytu hipotecznego
Obliczenie zdolności kredytowej dla kredytu hipotetycznego jest trochę bardziej skomplikowane. Nadal mamy możliwość skorzystania z gotowego kalkulatora – wiele banków posiada je na swojej stronie, co znacząco ułatwia sprawę. Możecie jednak obliczyć to samodzielnie, biorąc pod uwagę kilka podstawowych informacji.
Oszczędności
Zanim jednak zaczniecie liczyć, musicie zorientować się, czy Wasze oszczędności wynoszą minimum 10% kwoty kredytu. To tak zwany wkład własny, który pokryje 10 % ceny mieszkania. Do banku możecie zatem złożyć wniosek, w którym prosicie o przyznanie 90% kwoty na mieszkanie czy działkę: jeśli kosztują one 200 tysięcy, możecie dostać maksymalnie 180 tysięcy od banku. Bez wkładu własnego raczej nie możecie liczyć na otrzymanie kredytu.
Jak obliczyć zdolność kredytową?
Jeśli jednak Wasze oszczędności są wystarczające, możecie obliczyć zdolność kredytową kierując się poniższymi zaleceniami:
- Zapiszcie miesięczny dochód netto – chodzi o dochód z udokumentowanych źródeł, a zatem umów pracujących członków rodziny. Nie doliczajcie do tego dodatku 500+, gdyż bank nie bierze go pod uwagę.
- Zapiszcie miesięczne koszty – utrzymanie mieszkania, opłaty, a także inne raty kredytu.
- Następnie odejmijcie od dochodu rodziny miesięczne koszty. Warto przy tym odrobinę się zabezpieczyć i pomnożyć wynik razy 0,8. Obliczenia banku mogą przecież różnić się od Waszych.
- Obliczona kwota jest miesięczną ratą kredytu hipotetycznego, na którą będzie Was stać przy Waszych dochodach oraz wydatkach.
- Sprawdźcie oferty bankowe i wybierzcie kredyt, na jaki Was stać. Warto przy tym skorzystać z porównywarki kredytów – bez problemu znajdziecie kilka z nich w Internecie. W ten sposób sprawdzicie, czy wyliczona przez Was rata pokrywa się z założeniami kredytowymi banku. Jeśli tak, możecie pozwolić sobie na kredyt!
Pamiętajcie, że brak zdolności kredytowej to najczęstszy powód odmowy udzielenia kredytu. Po złożeniu trzech wniosków, które nie zostały przyjęte, nasza zdolność kredytowa automatycznie maleje – każdy z nich jest bowiem rejestrowany w BIK. Zanim zatem złożymy wniosek, lepiej samodzielnie obliczyć, czy możemy pozwolić sobie na wzięcie kredytu.
Zdolność kredytowa w UK
Ponieważ wielu Polaków przebywa poza granicami kraju, postanowiłem dodać paragraf o zdolności kredytowej (tzw. credit score) na wyspach. Z tego co wiem, nie ma jakiegoś centrum, które oficjalnie oblicza zdolność kredytową ludzi. Raczej działają tutaj tzw. agencje kredytowe, które pozyskują różne informacje o finansach obywateli i na ten podstawie wystawiają im ocenę (score z angielskiego to właśnie ocena).
Oczywiście różne instytucje i firmy płacą agencji za sprawdzenie oceny klienta, który stara się o pożyczkę, kontrakt na telefon, płatność ratami, etc.
Klient może stosunkowo łatwo dotrzeć do takiej oceny (tutaj więcej o tym: jak sprawdzić swój credit score) i przeczytaj jakiego typu informacje na jego temat ma agencja kredytowa. W razie odkrycia nieścisłości (spłacona pożyczka widnieje jako aktualna) może poprosić o korektę informacji.
Myślę, że to ciekawy, bardziej pluralistyczny sposób podejścia do zagadnienia zdolności kredytowej.
To wszystko w tym temacie. Mam nadzieję, że te informacje okażą się pomocne. Dajcie znać w komentarzach poniżej jeśli macie jakieś pytania.